Hollanda’da, 18 yaşındaki Suriyeli sığınmacı Ryan Al Najjar’ın, “başörtüsü takmadığı ve erkek arkadaşı olduğu” gerekçesiyle aile kararıyla öldürülmesine ait dava başladı.
Olaydan sonra Türkiye’ye kaçtığı belirlenen ve Hollanda medyasına gönderdiği mektupta, cinayeti kendisinin işlediğini açıklayan baba Halid Al Najjar duruşmaya katılmadı.
Hollanda polisi, “aile namusunun kirletildiği” gerekçesiyle meydana gelen şiddet olaylarının giderek arttığını bildirdi.
Polise nazaran, bu hususta Suriyeliler başı çekiyor. Bunu Türkiye, Fas ve Afganistan kökenliler izliyor.
Hollanda’nın kuzeyindeki Joure kasabasında yaşayan Suriyeli sığınmacı Al Najjar ailesinin kızları Ryan’ın cansız vücudu, 28 Mayıs günü bir su kanalında bulundu.
Hollanda polisi, 18 yaşına bastıktan iki sonra öldürülen genç kızın cinayet sonucu hayatını yitirdiğini belirledi. Soruşturma sonunda Ryan erkek kardeşleri 24 yaşındaki Mohanad ile 22 yaşındaki Muhammed tutuklandı.
Baba Halid Al Najjar’ın ise, Türkiye’ye kaçtığı belirlendi. İstanbul’dan Hollanda medyasına bir mektup gönderen Halid Al Najjar, cinayeti kendisinin işlediğini ve öteki kimsenin sorumlu olmadığını söyledi.
Al Najjar, “kızının çok fazla Batılı davranmaya başlaması nedeniyle çok kızdığı için öldürdüğünü” savundu.
Yapılan inceleme sonucunda, Suriyeli ailenin 2 yıldan fazla bir müddettir kızlarına baskı uyguladığı ve bu nedenle Ryan’ın, Çocuk Koruma Kurumu tarafından ailesinden uzaklaştırıldığı belirlendi.
Mahkeme kayıtlarına nazaran, Ryan, Muhafaza ve Güvenlik Merkezi çalışanlarına, “ebeveynlerinin kendisini daima başörtüsü takmaya zorladığını ve istemediği biriyle evlendirmek istediklerini” söyledi.
En son babasının kendisini dövmesi üzerine meskenden kaçan kız çocuğu, komşularına, babasının kendisini öldürmek istediğini anlattı.
Komşularının polisi araması üzerine, husus çocuk mahkemesine yansıdı. Yargıç, Mart 2023’te Ryan’ın kapalı bir nezaret merkezine yerleştirilmesine karar verdi.
Ryan’ın daha evvel açık kurumlardan kaçarak konuta döndüğünü belirten çocuk mahkemesi yargıcı, “başka seçimler yapma konusunda kendini inançta hissetmediği için” bu türlü bir karar aldığını açıkladı.
Daha sonra Rotterdam’da bir meskene yerleştirilen kız çocuğu, geçen Mayıs’ta 18 yaşına basınca, yasal nezaret sona erdi.
Hollanda’da yayımlanan De Telegraaf gazetesine nazaran, Al Najjar ailesi üyelerinin haberleşme kümesinde yapılan yazışmalarda, Ryan’ın öldürülmesi kararlaştırıldı.
Doğum gününden 2 gün sonra Rotterdam’da kaldığı meskenden iki erkek kardeşi tarafından alınan Ryan, aşağıda babasının bulunduğu bir araca bindirildi.
Hollanda’nın kuzeyindeki Lelystad yakınlarındaki bir su kanalında 28 Mayıs sabahı cesedi bulunana kadar Ryan’dan bir daha haber alınamadı.
Lelystad Mahkemesi’nde Cuma günü başlayan ön duruşmaya, Türkiye’den Suriye’ye geçtiği belirtilen baba Halid Al Najjar katılmadı.
Tutuklu iki ağabey ise, kardeşlerini öldürmediklerini savunarak, tahliye talebinde bulundu.
Savcı, güvenlik kameraları kayıtlarının da, iki ağabeyinin Ryan’ın vefatında değerli bir rol oynadığını belirterek, tutukluluğun devam etmesini istedi.
Davanın asıldan görüşülmesine önümüzdeki günlerde başlanacak.
‘Namusa dayalı şiddet sığınmacı akınından sonra arttı’
Hollanda polisine nazaran, namusa dayalı şiddet olayları korku verici boyutta artıyor.
Polis, bunun en kıymetli nedeninin sığınmacı akını olduğunu vurguluyor. 10 yıl evvel Hollanda’da yıllık toplam 460 hadise meydana gelirken, bu yıl şu ana kadar 619 şiddet olayı kaydedildi. Bunların dördü de mevtle sonuçlandı.
Hollanda polisine nazaran, namusa dayalı şiddet olaylarının dörtte birinden fazlası Suriyeli sığınmacılar ortasında görülüyor.
Bunu sırasıyla Türkiye, Fas ve Afganistan kökenliler izliyor.
Hollanda’da 150 binden fazla Suriyeli yaşıyor. Polise nazaran, Suriyeliler ortasındaki namus cinayeti ve şiddet korku verici.
Bu nedenle polis, ahenk kursları sırasında namusa dayalı şiddetin kapsamlı bir halde takip edilmesini istiyor.
Yapılan araştırmalara nazaran, Hollanda’ya gelen Suriyeli bayanların daha fazla özgürlüğe kavuşması ve boşanmak istemesi, en kıymetli şiddet nedeni.
Emniyet Namusa Dayalı Şiddet Uzmanlık Merkezi’nden kültürel antropolog Janine Janssen, kamu yayıncısı NOS’a yaptığı açıklamada, şiddetin evli değilken bekaretini kaybeden ya da ailenin isteği dışında bir eş seçen gençlere de daha sık uygulandığını söyledi.
Janssen’e nazaran savaş travması da, şiddete yol açan ruhsal meselelere yol açabiliyor. Janssen, namusa dayalı şiddetin yalnızca İslam kültürüne mahsus olmadığını, bunun başka toplumsal kümelerde da görüldüğünü vurguladı.
Polise yansıyan namusa dayalı şiddet olaylarının büyük kısmı, tehdit yahut baskıdan oluşuyor. Daima nezaret, cinsel istismar ve zorla evlendirme de kayıtlara geçen namusa dayalı şiddet cinsleri ortasında.
Namusa dayalı şiddetin kurbanları da büyük ölçüde bayanlar ve kız çocukları. Cinsel yönelim ya da evlilik dışı bağ nedeniyle kimi erkeklerin de bu şiddete maruz kaldığı belirtiliyor